Thật ra cũng chưa cũ lắm, chỉ hơn 20 năm, tôi tình cờ lục lại ở ngăn phía sau tủ sách, “Những xu hướng lớn của Châu Á làm thay đổi thế giới”, tựa đề nguyên bản là “ The eight Asia megatrends that are changing the world” của John Naisbitt.
Sách phát hành năm 1996 tại Âu Mỹ. Hai năm sau, tôi và vài anh em khác, Phan Tường Vân, Mạnh Cường, và Công Khanh đã chia nhau dịch quyển này sang tiếng Việt, NXB Trẻ phát hành năm 1998.
Cách viết của tôi sau này (trừ tùy bút) ảnh hưởng nhiều bởi cách viết của John Naisbitt: những trải nghiệm ngắn được chen vào, làm bài viết trở thành câu chuyện, ít khô khan, ít academic hơn. Nhưng quan trọng hơn là, cách trình bày, đánh giá dữ kiện và số liệu khoa học, để dẫn đến những lập luận có tính thuyết phục (chứ không “máu me” cảm tính, cảm xúc, lên lớp như nhiều bài báo tiếng Việt).
John Naisbitt là giáo sư, là nhà kinh doanh, tư vấn chiến lược, và cũng là nhà báo đưa ra những dự báo về những xu hướng lớn của thế giới.
Dự báo có thể đúng, có thể trật. Hơn 20 năm sau, bây giờ vớ vẩn đọc lại, tôi thấy những gì ông dự báo gần đúng hết, từ phương Tây chuyển sang phương Đông, từ riêng lẻ đến mạng lưới, từ làng xã đến siêu đô thị, nhưng còn từ nền kinh tế chỉ huy (như VN, TQ,…) sẽ modify thêm nhiều thứ (như văn hóa, chế độ,…) để bắt nhịp với kinh tế thị trường lại là vấn đề khác, ngoài dự báo (???),…
Tôi ấn tượng nhất với dự báo của J. Naisbitt về mạng lưới Hoa kiều trên thế giới sẽ là chủ đạo, chứ không phải Trung Quốc. Lúc đó, J.Naisbitt chưa dự báo nổi đường lưỡi bò, nhất đới nhất lộ, Viện Khổng Tử, Made in China 2025, Huwei, dự luật dẫn độ Hồng Kông, chiến tranh mấp mé ở Đài Loan, hay một Donald Trump đang lật tẩy cái trò thương lượng hứa bừa của TQ,… Độc tài vẫn là độc tài, độc tài đảng trị còn hiểm hơn độc tài cá nhân, biến tướng đủ kiểu.
Khi chúng tôi dịch “The eight Asia megatrends that are changing the world” (năm 1998), Việt Nam chỉ vừa có mạng internet (hình như có vào năm 1997), nơi tôi làm việc, một cty Đức vẫn dùng fax để giao dịch, tôi chưa có email, chưa yahoo chat, và Google vẫn chưa ra đời.
Nếu tôi nhớ không lầm, khoảng năm 2000, trên mục điểm sách của báo Tuổi Trẻ nhận định, đó là một trong những quyển sách hay nhất, và cũng là đầu sách bán… ế nhất, nằm mốc meo trên quầy sách, dù chi in có 1.000 cuốn.
Hơn 20 năm trôi qua, biết bao thay đổi… Dự báo nào đúng, dự báo nào sai, và còn rất nhiều thứ vượt ngoài dự báo. Tôi vuốt ve quyển sách… Thấy buồn !
Vũ Thế Thành, Đà Lạt 2019
Pingback: Quyển sách cũ - Epoch Times Tiếng Việt
Theo cháu thấy 10 dự báo của ông ấy đều xãy ra đúng như vậy.
Chỉ có điều là đến nhanh hay chậm thôi ah!
LikeLike